The simple system flute between 1790 and 1850, its performance practice and chamber music repertoire with pianoforte and / or strings

Anne Pustlauk
Promotoren: Peter Swinnen, Barthold Kuijken

Dit onderzoeksproject handelt over de zoektocht naar de verloren gegane muziektaal op de kleppenfluit.

Door de opkomst van de Boehmfluit in de tweede helft van de negentiende eeuw verdween de kleppenfluit en de bijhorende speeltraditie. Het vroegnegentiende-eeuwse repertoire wordt tegenwoordig voornamelijk op instrumenten gespeeld die toentertijd niet bestonden. Dat leidde tot een heel verschillende klankesthetiek en interpretatie van composities.
In dit doctoraat heeft Anne Pustlauk met behulp van originele instrumenten, schriftelijke bronnen - zoals fluitmethodes, concertrecensies of andere berichten over de fluit en het fluitspelen – alsook aan de hand van composities zelf, de verloren kennis rond het beheersen van de kleppenfluit en de interpretatie van de voor haar bestemde composities gereconstrueerd. Om dat te bereiken, heeft ze ca. 160 fluitmethodes geanalyseerd en ongeveer 400 originele instrumenten en 830 kamermuziekwerken bestudeerd. De verworven informatie heeft Anne Pustlauk in haar fluitspel overgenomen. Op speeltechnisch vlak waren vooral de volgende aspecten belangrijk: onderzoek naar klank en gebruik van grepen, articulatie, muzikale accenten, tempo rubato, en versieringen. Het bestuderen van originele instrumenten diende vooral het onderzoek naar verbanden tussen de ontwikkeling van instrumenten en de evolutie in muzikale smaak, en het onderzoek naar speelwijze en klankesthetiek, met regionale en nationale verschillen. Aangezien er vandaag de dag nog maar weinig kamermuziekstukken uit de eerst helft van de negentiende eeuw bekend zijn en in concert gespeeld worden, werden zoveel mogelijk werken bestudeerd en hun kwaliteit en bruikbaarheid voor de concertpraktijk beoordeeld, om zo het kamermuziekrepertoire uit te breiden.

In haar onderzoek heeft Anne Pustlauk elk aspect van de kleppenfluit, belangrijk voor een professionele maitrise van dit instrument en voor de interpretatie van composities vanuit een historisch zichtpunt, belicht. In de loop van het doctoraat is een website ontstaan (www.anne- pustlauk.de) die de voornaamste gegevens uit de fluitmethodes overbrengt. Deze website bevat bovendien drie databanken die regelmatig geactualiseerd worden. Deze bevatten respectievelijk een lijst met alle composities die ze bestudeerd heeft, een lijst met alle grepen die ze in methodes vond, en een lijst met alle fluitmethodes.