Een geschiedenis van de Raschèr-traditie

Andreas Van Zoelen
Promotoren: Kristin Van den Buys, Leo Van Oostrom

Dat Sigurd Raschèr (1907-2001), geboren in Duitsland en vlak voor de Tweede Wereldoorlog geëmigreerd naar Amerika, één van de belangrijkste pioniers en één van de meest invloedrijke klassieke saxofonisten van de 20ste eeuw is, wordt algemeen erkend. Hij bouwde als solist een internationale carrière uit en stimuleerde veel hedendaagse componisten om speciaal voor hem werken voor saxofoon te schrijven. Op die manier breidde hij het saxofoonrepertoire gevoelig uit.  Ook als pedagoog ontwikkelde hij een traditie die hij doorgaf aan zijn leerlingen, in dit verband kunnen we echt spreken van een ‘school’. Het saxofoonkwartet dat hij startte in 1969, bestaat nog altijd en draagt zijn naam: het Raschèr Saxophone Quartet. De doctorandus is hier lid van sinds 2014. Op technisch vlak breidde Sigurd Raschèr het toonbereik van de saxofoon uit, met meer dan een octaaf in de hoogte. Dit worden de zogenaamde ‘Top-tones’ genoemd.

Deze dissertatie wil Raschèr’s invloed binnen de discipline van de klassieke saxofoon contextualiseren en kritisch in kaart brengen. Allereerst wordt er gepeild naar de definitie van de Raschèr-traditie. Volgens Raschèr zelf zou zijn traditie voortgaan op die van Adolphe Sax (1814-1894), de Belgische uitvinder van de saxofoon. Deze link tussen Raschèr en Sax wordt kritisch onderzocht op het vlak van de bouw en de klank van het instrument. Raschèr zelf bespeelde geen originele sax, maar een instrument van de Amerikaanse firma van Ferdinand Buescher (1861-1937). Raschèr stimuleerde de firma om een instrument te maken dat zijn ideale klankvoorstelling zou kunnen verwezenlijken.  Verder diept het proefschrift ook de geschiedenis van het Raschèr Saxophone Quartet verder uit.

Omdat dit een artistiek doctoraat is, is er ook een artistiek resultaat in vorm van een CD. Op deze CD werden nieuwe werken voor tenorsaxofoon en piano, uitgevoerd op een Buescher tenor uit de jaren dertig van de 20ste eeuw, opgenomen. Daarnaast werden ook composities uit de begintijd van de saxofoon uit Edition Sax opgenomen op een originele 19de-eeuwse Adolphe Sax saxofoon met het originele mondstuk.